لنز دوربین مداربسته (CCTV Lens) به ترکیبی از عدسی ها گفته می شود که از آن برای تنظیم و ارسال نور محیط بر روی چیپ تصویر استفاده می شود. لنز دوربین مداربسته از اصلی ترین جزء تجهیزات سیستم نظارتی است. به همین دلیل در ادامه اطلاعات سودمندی راجع به مشخصات یک لنز خوب برای دوربین به شما می دهیم.
چیپ تصویر چرا به لنز نیاز دارد؟
تصویر محیط بسیار بزرگ است، و چیپ تصویر دوربین مداربسته معمولا اندازه ای کمتر از یک سانتیمتر مربع دارد. پس در صورتی که بخواهید یک تصویر را بدون لنز ثبت کنیم باید یک چیپ تصویر به اندازه خود تصویر بسازیم. به دلیل این که این کار غیرممکن است از لنز استفاده می شود. لنز دوربین، کل نور محیط را دریافت کرده و در یک بخش متمرکز می کند، به این صورت تصویر کل محیط در یک فضای کوچک ساخته می شود.
مشخصه های مهم لنز دوربین مداربسته چیست؟
لنز دوربین های مداربسته معمولا به پیشرفتگی لنز دوربین های فیلمبرداری و عکس برداری نیست. بنابراین خوب است قبل از خرید دوربین مداربسته مشخصات لنز آن را بررسی کنید. کلا هر لنز دوربین مداربسته سه مشخصه مهم دارد:
1- فاصله کانونی لنز
فاصله کانونی لنز، در واقع بیان کننده میدان دید یا زاویه دید دوربین مدار بسته است. یعنی، بسته به اینکه فاصله کانونی یک لنز چقدر است می تواند تصویر محیط را بیشتر یا کمتر متمرکز کرد (منظور همان زوم کردن است).
واحد اندازهگیری فاصله کانونی با میلیمتر بیان می شود. هر چه فاصله کانونی کمتر باشد، زاویه دید دوربین بیشتر بوده و برعکس هر چه فاصله کانونی بزرگتر، زاویه دید دوربین کوچکتر است. پس از طریق تغییر فاصله کانونی لنز، می توان زاویه دید تصویر را تغییر داد.
از میان دوربین های مداربسته تنها دوربین های مداربسته باکس (صنعتی) بدون لنز ساخته شده اند که پرکاربرد هم نیستند. بنابراین، هنگام تهیه دوربین های باکس بسته به نیاز حفاظتی که دارید باید لنز جداگانه متناسب با فاصله کانونی نیز تهیه نمایید.
2- انواع لنزها بر اساس ساختار کانونی
نوع ساختار کانونی لنزها می تواند بسیار متفاوت باشد. در دوربین های مداربسته معمولا لنزها از نظر فاصله کانونی به صورت زیر هستند:
- ثابت (Fix)
- تنظیم دستی (Vari-focal)
- تنظیم خودکار یا موتوردار (Motorized).
لنز ثابت:
لنزهای ثابت همیشه فاصله کانونی ثابتی دارند. این یعنی اینکه پس از نصب، زاویه دید دوربین ثابت است و نمی توان آن را تغییر داد. در کاربری های معمولی لنزهای ثابت به دلیل قیمت مناسب آن معمولا پرکاربردتر هستند.
لنزهای وریفوکال متغیر:
لنزهای وریفوکال امکان تغییر فاصله کانونی به صورت دستی، آن هم در یک بازه مشخصی را دارند. لنز وریفوکال دارای زوم اپتیکال می باشند.
لنزهای وریفوکال موتوردار:
لنزهای موتوردار یا موتورایز را می توان از راه دور، فاصله کانونی شان را تغییر داد و اصطلاحا زوم دار هستند. این نوع لنزها به دلیل اینکه موتور در آنها تعبیه شده است معمولا نسبت به بقیه لنزها گرانتر است. ترجیحا این نوع لنزها برای محیط هایی که محدودیت نصب دارند بسیار پرکاربرد هستند.
3- مشخصه مرتبط با ضریب عبور:
در دوربین های مداربسته معمولا خیلی وارد جزئیات فنی مرتبط با لنزها نمی شوند. همه مشخصه های فنی دیگر لنز به صورت مگاپیکسل آن نوشته می شود. مثلا لنزی که 3 مگا پیکسل است برای استفاده در دوربین هایی تا این رزولوشن مناسب است. اگر رزولوشن دوربین بالاتر باشد باید از لنز بهتری استفاده کرد.
لنز خودکار دوربین مداربسته (Auto Iris) چیست؟
به منظور کنترل میزان نور عبوری از لنزهای Auto Iris (اتو ایریز)، استفاده می شود. هرچه نور بیشتر باشد، عدسی بسته تر خواهد شد و هر چه نور محیط کمتر شود، عدسی بازتر می شود تا نور بیشتری به روی تراشه تصویر برداری منتقل شود.
دوربین های هایک ویژن (Hikvision) از چه لنزی استفاده می کنند؟
دوربین های مداربسته هایک ویژن با انواع متفاوتی از لنزها ساخته شده اند. بسته به کاربری دوربین، شما می توانید لنز مناسب خود را از نظر فاصله کانونی و یا زاویه دید مورد نظر انتخاب کنید.
برای سهولت استفاده شما، در کاتالوگ مربوط به هر دوربین مداربسته معمولا فاصله کانونی لنز، زاویه دید آن هم نوشته شده است.
دوربین مداربسته هایک ویژن معمولا دارای لنزهای 2.8، 3.6، 4،6، 12 هستند. اصولا دو لنز 2.8 و 3.6 میلی متری همانطور که در شکل می بینید، دارای لنز های Wide هستند. اما لنز های 6 میلی متری متوسط و لنز های 12 میلی متری لنز زوم محسوب می شوند.
به عبارت ساده هر چه عدسی لنز کوچکتر باشد تصویر وسیع تر (wide) و هرچه عدسی لنز بزرگتر، تصویر زوم تر خواهد بود.
دوربین مداربسته با لنز واید
دوربین مداربسته واید هایک ویژن دوربینی با زاویه دید Wide که برای محیط های داخلی و کوچک بسیار مناسب است. در صورتی که دوربین مداربسته را بخواهید برای یک اتاق نصب کنید مانند دفاتر محل کار ابتدا انتظارات خود را بررسی کنید. اگر قرار است دوربین برای شما نظارت کلی در محل را ایجاد کند دوربین واید هایک ویژن بهترین گزینه است. زیرا این نوع از دوربین ها تمام اتاق را به خوبی پوشش می دهند و بخش کمی در نقطه کور دوربین قرار دارد.
دوربین مداربسته با لنز 2.8 از دوربین های واید هایک ویژن محسوب می شود. زاویه دید دوربین مداربسته با لنز واید بین 85 تا 95 درجه است و این پهنای دید، فضای بسیار خوب برای اهداف نظارتی است. در محیط های داخلی و بزرگتر از یک اتاق نیز از این دوربین ها استفاده می شود. برای از بین بردن نقاط کور دوربین جانمایی دوربین ها را به گونه ای تنظیم می کنند تا هر کدام نقطه کور دوربین دیگر را ببیند.
تصویر مقابل تفاوت بین دو دوربین مداربسته هایک ویژن با دو لنز واید و غیر واید را نشان می دهد. در بخش بالای تصویر دوربین مداربسته واید با لنز 2.8 هایک ویژن است که فضای تحت پوشش آن از جهت جزئیات تصویر به سه بخش تقسیم شده است. بخش قرمز رنگ اشیاء به طور واضح دیده شده و قابل شناساییست. در محدوده زرد رنگ جزئیات اشیاء کمتر از محدوده قرمز قابل رویت است. در فضای سبز رنگ تصویر مقابل که وسعت زیادی را نیز در بر می گیرد دوربین نظارت کلی بر محیط را فراهم می کند. اما در بخش پایینی عکس مقابل، محدوده تحت پوشش دوربین مداربسته با لنز 12 هایک ویژن به نمایش گذاشته است. طبق تصویر محدوده کمی از فضا تحت پوشش دوربین است اما همان محدوده را با جزئیات ارائه می کند.